– อัปเดตล่าสุด เมื่อ 16 ตุลาคม 59 เรื่องการแต่งกายไว้ทุกข์ในชีวิตประจำวัน –
ศูนย์บัญชาการติดตามสถานการณ์ หรือ ศตส. มีมติให้แจ้งแก่ประชาชน ว่า อนุญาตให้ประชาชนสามารถสวมใส่เสื้อผ้าสีพื้นไม่ฉูดฉาด และติดริบบิ้นสัญลักษณ์สีดำ ทดแทนการสวมใส่เสื้อผ้าสีพื้นขาว-ดำ เพื่อถวายความอาลัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในพระบรมโกศ
ทั้งนี้ ในการแต่งกายเพื่อเข้าถวายสักการะพระบรมศพ กรุณาอ้างอิงตามนี้
– อัปเดตล่าสุด เมื่อ 24 ตุลาคม 59 เรื่องการแต่งกายเพื่อเข้าถวายสักการะพระบรมศพ –
สำนักพระราชวังแจ้งเรื่องการแต่งกายว่า โปรดแต่งกายสุภาพไว้ทุกข์สีดำ ชุดชาวเขาสำหรับชาวเขา ชุดลูกเสือสำหรับลูกเสือ ชุดนักเรียน นิสิต นักศึกษาที่ถูกต้องตามระเบียบของสถานศึกษานั้น ๆ
สุภาพบุรุษ ขอความกรุณาสวมเสื้อมีปกสีดำ กางเกงขายาวสีดำ (งดเว้นกางเกงยีนส์) รองเท้าหุ้มส้นสีดำ
สุภาพสตรี ขอความกรุณาสวมชุดสุภาพสีดำ มีแขน ไม่รัดรูป กระโปรงยาวคลุมเข่าหรือผ้าถุง (งดเว้นกระโปรงยีนส์) รองเท้าหุ้มส้นสีดำ
เพศที่สาม ให้แต่งกายไว้ทุกข์สีดำสุภาพตามสรีระร่างกายในปัจจุบัน
ทั้งนี้ เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง ว่าด้วยธรรมเนียมการแต่งกายไว้ทุกข์ในพิธีศพและในชีวิตประจำวันทั้งในอดีตและปัจจุบัน จึงขอเขียนอธิบายโดยละเอียดต่อไป
ซึ่งจะขอกล่าวถึงการแต่งกายไว้ทุกข์เมื่อไปร่วมพิธีศพเป็นลำดับแรก แล้วจึงจะกล่าวถึงการแต่งกายไว้ทุกข์ในชีวิตประจำวันเป็นลำดับต่อไป
เดิมที ตามธรรมเนียมโบราณนั้น เมื่อไปงานศพ หากตนมีอายุน้อยหรือศักดิ์ต่ำกว่าผู้ตาย ให้แต่งขาว
หากตนมีมีอายุมากหรือศักดิ์สูงกว่าผู้ตาย จึงจะแต่งดำ
หากตนไม่ได้เป็นญาติกับผู้ตาย ให้แต่งสีน้ำเงินแก่ หรือม่วงแก่
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ที่จะไปเฝ้าพระบรมศพจะต้องแต่งขาว ห้ามแต่งดำ
แต่ธรรมเนียมการแต่งกายไว้ทุกข์ในพิธีศพปัจจุบันนี้นั้น อนุวัตอย่างสากลแล้ว โดยสำหรับประชาชนทั่วไป เมื่อไปร่วมพิธีศพ งานพระราชพิธีพระบรมศพ เข้าถวายสักการะเบื้องหน้าพระบรมฉายาลักษณ์ กราบถวายบังคมพระบรมศพ ควรแต่งกายดังนี้
โดยสำนักพระราชวังแจ้งเรื่องการแต่งกายเข้าถวายสักการะพระบรมศพเบื้องหน้าพระบรมโกศ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทว่า โปรดแต่งกายสุภาพไว้ทุกข์สีดำ ชุดชาวเขาสำหรับชาวเขา ชุดลูกเสือสำหรับลูกเสือ ชุดนักเรียน นิสิต นักศึกษาที่ถูกต้องตามระเบียบของสถานศึกษานั้น ๆ
สุภาพบุรุษ ขอความกรุณาสวมเสื้อมีปกสีดำ กางเกงขายาวสีดำ (งดเว้นกางเกงยีนส์) รองเท้าหุ้มส้นสีดำ
สุภาพสตรี ขอความกรุณาสวมชุดสุภาพสีดำ มีแขน ไม่รัดรูป กระโปรงยาวคลุมเข่าหรือผ้าถุง (งดเว้นกระโปรงยีนส์) รองเท้าหุ้มส้นสีดำ
เพศที่สาม ให้แต่งกายไว้ทุกข์สีดำสุภาพตามสรีระร่างกายในปัจจุบัน
[ชุดสุภาพ หมายถึงมีแขนเสื้อ ไม่สายเดี่ยว กระโปรงคลุมเข่า ไม่สั้น ไม่เต่อ ไม่เอวลอย ไม่เอวต่ำ ไม่รัด ไม่ปลิ้น ไม่ซีทรู – ว่านน้ำ]
หากมีข้อสงสัยใด ๆ สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่งานประชาสัมพันธ์ สำนักพระราชวัง โทร. 02 222 0094
ปัจจุบันมีราชการและเอกชนตั้งเต๊นท์ให้บริการชุดดำแบบสุภาพและรองเท้าหุ้มส้นให้ยืมเปลี่ยนฟรีด้วยค่ะ
1. ชาย – แต่งเชิร์ตขาว เนคไทดำ กางเกงดำ รองเท้า-ถุงเท้าดำ ถ้าสวมสูท สวมสูทดำ สวมปลอกแขนทุกข์ที่แขนซ้ายเหนือข้อศอก
2. หญิง – แต่งชุดกระโปรงดำล้วน แบบสุภาพ รองเท้าหุ้มส้น ถ้าสวมสูท สวมสูทดำ สวมปลอกแขนทุกข์ที่แขนซ้ายเหนือข้อศอก
ตามที่กล่าวมาข้างต้นนี้คือการแต่งกายไว้ทุกข์ในพิธีศพแบบทางการกึ่งทางการ
ขอบคุณข้อมูลจากอาจารย์ชัชพล ไชยพร
สำหรับข้าราชการ พนักงานรัฐวิสาหกิจ และเจ้าหน้าที่ของรัฐ ให้ดูตามประกาศด้านล่างหรือตามแต่ประกาศของกระทรวง ทบวง กรม หน่วยงานต้นสังกัดของตน
สำหรับแนวทางการแต่งกายของผู้นับถือศาสนาอิสลาม สำนักจุฬาราชมนตรีได้ประกาศไว้ดังนี้
ฉะนั้นขอให้เข้าใจหากหากพบเห็นพี่น้องชาวไทยมุสลิมไม่ได้แต่งกายไว้ทุกข์ด้วยสีดำนะคะ
อนึ่ง สำหรับการใช้ถ้อยคำเพื่อความอาลัยถวาย ให้ใช้ว่า “ปวงข้าพระพุทธเจ้า ขอน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมระลึกในพระมหากรุณาธิคุณหาที่สุดมิได้ ข้าพระพุทธเจ้า___[ชื่อ]___” โดยไม่ต้องมีด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ
สามารถติดตามข่าวสารของสำนักราชเลขาธิการ ในพระบรมมหาราชวัง ได้ที่ https://www.facebook.com/infodivohm/
ดังนั้น การที่มีผู้บอกในหลาย ๆ เว็บไซต์และบล็อกว่าเพราะเป็นพสกนิกรซึ่งต่ำศักดิ์กว่าพระบรมศพ จึงต้องแต่งชุดขาวไปร่วมงานพระราชพิธีพระบรมศพนั้น จึงเป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน เป็นธรรมเนียมสมัยโบราณอันไม่ได้ปฏิบัติตามนั้นแล้ว
จึงขอให้เป็นที่เข้าใจโดยทั่วกันว่าธรรมเนียมปัจจุบันในการแต่งกายไว้ทุกข์ในพิธีศพ ให้แต่งชุดดำโดยทั่วกัน ดังจะเห็นได้จากการแต่งพระองค์ของเจ้านาย
ทั้งนี้ เพื่อเป็นเกร็ดความรู้ จึงขอเล่าไว้เผื่อผู้ที่สนใจว่าแม้แต่ธรรมเนียมโบราณในการ “อ่อนกว่าผู้ตายให้แต่งขาว สูงกว่าผู้ตายให้แต่งดำ” อันเคร่งครัดนั้นก็ยังมีข้อยกเว้น
เช่นเมื่อครั้งสมเด็จเจ้าฟ้า ฯ กรมขุนศรีสุนทรเทพสิ้นพระชนม์ ซึ่งเป็นพระเจ้าลูกเธอที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงเอ็นดูอย่างยิ่ง จึงมีพระราชดำรัสว่า “ลูกคนนี้รักมากต้องนุ่งขาวให้”เช่นเดียวกันในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระภูษาขาวในงานพระเมรุพระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็ทรงพระภูษาขาวในงานพระเมรุพระเจ้าลูกเธอ กรมขุนสุพรรณภาควดี เช่นกัน ทั้ง 3 กรณีนี้ เป็นการใช้สีขาวกับเจ้านายที่สิ้นพระชนม์และมีพระชนมายุน้อยกว่า ซึ่งตามหลักเกณฑ์แล้วจะต้องใช้สีดำ
อ้างอิง “นุ่งขาว นุ่งดำ โกนผม: ธรรมเนียมไว้ทุกข์ในพิธีพระบรมศพ และพระศพเจ้านาย” โดย คุณนนทพร อยู่มั่งมี นิตยสารศิลปวัฒนธรรม ๓๒(๑๑) : ๑๔๘ – ๑๕๕ (กันยายน ๒๕๕๔)
โดยสรุป ไม่ว่าจะยึดถือธรรมเนียมโบราณหรือปัจจุบัน ก็ควรพึงทราบไว้ว่าธรรมเนียมโบราณมีมาเช่นนี้ และในปัจจุบันนั้น การแต่งกายไว้ทุกข์ในพิธีศพยึดถือตามหลักสากลแล้ว คือไปงานศพ ให้แต่งดำ
ในส่วนของการแต่งกายไว้ทุกข์ในชีวิตประจำวันนั้น มีความเคร่งครัดน้อยกว่ากัน เพราะในความเป็นจริง คนเราคงยากจะหาชุดดำล้วนมาใส่เป็นประจำทุกวันเป็นระยะเวลานาน ๆ จึงสามารถแต่งสีขาว ดำ เทาได้ โดยไม่ควรมีตราสัญลักษณ์ ตราภ.ป.ร. พระราชลัญจกรประจำพระองค์ ตราสัญลักษณ์มหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ตราสัญลักษณ์ฉลองสิริราชสมบัติครบ 70 ปี และตราสัญลักษณ์ประจำพระองค์ใด ๆ
สำหรับผู้ที่กำลังตั้งครรภ์ซึ่งหาชุดคลุมท้องสีดำได้ยาก หรือผู้ที่ต้องสวมเครื่องแบบ สามารถสวมปลอกแขนทุกข์ หรือกลัดผ้าดำ หรือริบบิ้นดำที่แขนซ้ายเหนือข้อศอกได้
โดยล่าสุด (16 ต.ค. 59) ทางรัฐบาลมีประกาศ สามารถติดเครื่องหมายสัญลักษณ์ไว้อาลัยเช่นการติดริบบิ้น หรือ ผ้าดำ แทนการแต่งกายด้วยชุดดำได้แล้ว
เป็นที่ทราบกันดีว่าเสื้อผ้าสีดำในระยะนี้มีราคาแพง เป็นที่ต้องการอย่างมาก ฉะนั้น หากพบเห็นผู้ที่ไม่ได้แต่งกายด้วยสีดำนั้น
โปรดเข้าใจว่าเขาอาจเป็นพี่น้องชาวไทยมุสลิม ซึ่งไม่อาจใส่สีดำเพื่อไว้ทุกข์ได้
โปรดเข้าใจว่าเขาอาจเป็นคุณแม่กำลังตั้งครรภ์ ซึ่งไม่ยากจะหาชุดคลุมท้องสีดำเพื่อไว้ทุกข์ได้
โปรดเข้าใจว่าเขาอาจใส่เครื่องแบบของหน่วยงาน ซึ่งไม่อาจใส่สีดำเพื่อไว้ทุกข์ได้
โปรดเข้าใจว่าเขาอาจเป็นคนที่ต้องหาเช้ากินค่ำ ทุกวันหมายถึงหนี้ ซึ่งยังไม่สามารถมีเงินเหลือซื้อเสื้อผ้าสีดำเพื่อไว้ทุกข์ได้..
สังเกตว่าเขากลัดผ้าดำ หรือริบบิ้นดำไว้ที่แขนซ้ายหรือที่อกไหม
ถ้าไม่มี เรามาพกริบบิ้นดำเผื่อให้คนอื่นที่ต้องการกันไหม =)
อย่าถือโทษโกรธเคืองกับเรื่องสีเสื้อกันเลย มีสติ มีเมตตา มีความอาทรต่อกันนะคะ
เราล้วนสูญเสียกันทั้งนั้น..
ช่วยกันนะคะ